De Meerpaal

Jongerencentrum in Sneek, dat bestond van 1965 tot 1990. Aanvankelijk was het een hervormde jeugdsocieteit, die was opgericht ‘om een positieve bijdrage te leveren aan het jeugdvraagstuk’. (LC 20-4-68). Er was vanuit de kerk een ‘jeugdouderling’ betrokken – maar, de soos stond nadrukkelijk open voor ‘alle jongeren’, niet alleen uit de hervormde kerk. De soos was meteen populair: na enkele maanden waren er al 450 leden tussen de 15 en 20 jaar. Drie avonden per week kon men er schaken, lezen, biljarten, tafeltennissen, ‘en soms wat dansen’. (Leeuwarder Courant 13 maart 1965). Ook waren er avonden met lezingen, films, cabaret (door de jongeren zelf), en discussie.

In 1969 waren er nog maar 300 leden (40% werkende en 60% studerende jeugd) en was de wind ook anders gaan waaien: de Meerval was omgetoverd tot ‘Kosmisch ontspanningscentrum’, in navolging van Paradiso. Het Provadya? format was blijkbaar door een groepje Sneekse jongeren omarmd. Toen de benedenverdieping van het centrum door een brand was verwoest, kwamen bands onbezoldigd spelen voor een benefietconcert. Een van de bands was ‘Provadyhaghe’, een groep uit Den Haag. Ze kwamen een ‘sacrale manifestatie’ houden. (LC 18-4-69). De in undergroundkringen beroemde Johnny the Selfkicker trok in de decembermaand tijdens een Antiklaas-happening door de straten van Sneek. (13-12-69).

De jeugdouderling was inmiddels vervangen door een medewerker die de Sociale Academie had gedaan, en die zichzelf nadrukkelijk geen jeugdleider wilde noemen, maar ‘coach’. In 1970 konden met een gemeentelijke subsidie al twee jongerenwerkers en een barman worden betaald, en de kosten voor het gebouw. De activiteiten van het centrum moesten uit de barinkomsten worden betaald. In 1971 verhuisde men naar een groter gebouw, een voormalige school.

Alles moest kunnen in het centrum vond de jeugdcoach. Ook als jongeren ‘Johnson moordenaar’ wilden roepen. De zelfstandigheid van de jongeren moest duidelijk tot uitdrukking kunnen komen. Het centrum kreeg blijkbaar in de loop der jaren een bepaalde naam in Sneek. Er werd beweerd dat er ‘seksuele uitspattingen’ zouden plaatsvinden (LC 13-12-69). Inwoners van de stad waren boos over een poster met een silhouet van een naakte vrouw. Bezoekers van De Meerval klaagden er in 1974 over dat ze als drugsgebruikers werden geweerd uit lokale cafes en koffiehuizen. (Leeuwarder Courant, 25-5-1974).

Een drugshol zijn we zeker niet, maar we kennen wel een systeem van ‘house-dealing’, vertelde stafmedewerker Peter Jansen in 1979 aan de Leeuwarder Courant (29-12-1979). Er konden softdrugs worden gekocht in het centrum, maar tegen harddrugs heerste een ‘keihard beleid’, en er werd ook gedaan aan drugsvoorlichting. Dat sommige jongeren drugs gebruikten en dat dit toenam, was een gegeven – goede voorlichting en opvang vond men belangrijker dan een verbod. Door middel van een ‘drugskwartet’ probeerde men de drugsinformatie ludiek aan te pakken. Het beleid had succes, aldus Jansen. In 1976 liepen er volgens hem 15 aan heroine verslaafde jongeren rond in Sneek – eind jaren zeventig was dit aantal gedaald tot 3.

Eind jaren tachtig draaide het open jongerencentrum De Meerval nog steeds, maar het draaide niet goed, aldus de Leeuwarder Courant (26-10-1989). Een groep van ongeveer 50 oudere harddrugsgebruikers, allemaal ouder dan 25 jaar, was in het centrum aanwezig en verhinderde de ‘doorstroom’ van jongere bezoekers aan het centrum. Al vanaf het begin van de jaren 80 was dit blijkbaar de situatie, aldus een personeelsadvertentie uit 1982 waarin een jongerenwerker wordt gezocht. De Meerval werd in de advertentie beschreven als ‘ontmoetingscentrum voor jongeren, “waarvan een groot deel drugs gebruikt.” Naast concerten, recreatie en ontmoeting, was hulpverlening aan harddruggebruikers een belangrijk onderdeel van de werkzaamheden.

In 1990 werd het centrum gesloten, nadat de gemeenteraad had besloten dat de groep harddrugsgebruikers zou worden afgestoten naar het Consultatiebureau voor Alcohol en Drugs. Dat leidde tot zoveel agressie bij betrokkenen, dat het centrum acuut dicht ging. LC 8-5-1990).

Afbeelding: De ‘Kaboutergroep Sneek’ staat klaar voor een demonstratie per bakfiets bij het jongerencentrum ‘De Meerpaal’.

Ger Dijs, beeldbank archief gemeente Sudwest-Fryslan.