5 redenen waarom anoniem kunnen vertellen belangrijk blijft

Drugsgebruik is tegenwoordig genormaliseerd, wordt vaak gezegd. Maar bij Drugs Monologen merken we dat het nog steeds voor veel mensen moeilijk is om er open te zijn. Daarom bieden we deelnemers aan ons historisch onderzoek ook de mogelijkheid om anoniem mee te doen. En hoe verder we komen, hoe meer we leren over de achtergronden van de keuze voor anonimiteit. Vijf redenen waarom anoniem kunnen vertellen nog altijd belangrijk is.

1 Je kunt in een deel van je leefomgeving open zijn, maar in een ander deel niet

Omdat Drugs Monologen een historisch project is, focussen wij op ervaringen van voor 2000 en dus op 40- tot 80-plussers. De mensen die het makkelijkst bereid zijn om openlijk over hun ervaringen te vertellen, zijn vaak al met pensioen. Voor werkenden ligt dit moeilijker: voor wie werkt in een omgeving of functie waar drugsgebruik veel weerstand oproept, is anonimiteit een noodzaak, ook als het gaat om een ver verleden. Anderen leven juist in een sociale omgeving die niet op de hoogte is van hun drugsgebruik, en hebben goede redenen om dat zo te houden. Ook voor hen blijft anonimiteit een sleutelvoorwaarde.

2 Je zit niet te wachten op nog een stigma erbij

Drugsgebruikers zijn natuurlijk niet de enigen die in onze maatschappij gestigmatiseerd worden. Een migratieachtergrond, een LHBTI+-identiteit, een lichamelijke of geestelijke beperking – het zijn allemaal factoren die kunnen leiden tot discriminatie en uitsluiting, gewoon om wie je bent. Openheid over drugsgebruik kan je dan nog een extra stigma opleveren. Wanneer verschillende vormen van maatschappelijke ongelijkheid zo in elkaar grijpen, noemen we dat intersectionaliteit. Voor wie hier mee te maken heeft, kan anoniem bijdragen een optie zijn.

3 Je schaamt je voor je drugsgebruik

Als mensen drugs gebruiken, gaan we er vaak vanuit dat zij dat zelf niet zullen afkeuren. Maar dat hoeft natuurlijk helemaal niet zo te zijn. Vooral wie meer gebruikt dan goed voor zich is, kan zich schamen voor gedrag of situaties die daar het gevolg van zijn. En ook voor wie drugs al lang verleden tijd zijn, kan de herinnering daaraan nu negatief uitvallen. Bijvoorbeeld als je je terugkijkend realiseert dat het je een stuk van je gezondheid of persoonlijke ontwikkeling heeft gekost. Dat zijn ook verhalen die mensen met Drugs Monologen delen – en soms om die reden anoniem.

4 Je drugsherinneringen raken aan de privacy van anderen

Veel mensen vinden het zelf geen probleem om openlijk uit te komen voor hun ervaringen met drugs, maar zijn zich ervan bewust dat ze daarmee kunnen raken aan de privacy van anderen. Denk bijvoorbeeld aan kinderen, een (ex-)partner, of goede vrienden voor wie het naar buiten komen van een verhaal problematisch kan zijn. Een anonieme bijdrage kan dan een oplossing zijn. Ook als je niet anoniem vertelt, is het belangrijk om op te letten dat je de privacy van anderen niet schaadt. We vragen mensen die een verhaal willen delen daarom geen namen van derden te noemen. Ook kan het handig zijn om van tevoren goed na te denken welke details je vertelt.

5 Drugsherinneringen zijn verbonden met een te pijnlijk verleden in een gemeenschap

In sommige gemeenschappen is praten over drugsherinneringen extra lastig. Dat kan niet alleen te maken hebben maar culturele of religieuze taboes, maar ook met een groter pijnlijk verleden. Zo raakten relatief veel Surinamers en Molukkers in de jaren 70 en 80 verslaafd aan heroïne. Dit is onlosmakelijk verbonden met de geschiedenis van slavernij, kolonialisme en dekolonisatie en dus ook een vorm van intersectionaliteit. Nu de maatschappelijke verwerking van het slavernij- en koloniale verleden steeds meer ruimte krijgt, ontstaat hopelijk ook de mogelijkheid om het drugsverleden (en -heden) dat hiermee verwerven is bespreekbaar te maken.